آمار بازدید کننده ها

۱۳۹۲ اردیبهشت ۱۶, دوشنبه

پنج ماه فعالیت مصرانه ی مقامات برای جلوگیری از خروج زنان از کشور/ نوید محبی


25 اسفند 1391 - - نسخه قابل چاپ
تغییر برای برابری/نویدمحبی- نیمه ی دوم آبان ماه امسال بود که خبر بررسی "لایحه گذرنامه"در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی بر خروجی خبرگزاری ها قرار گرفت و کمتر از چند روز بعد خبر تصویب آن منتشر شد که موضوع داغ و پرحاشیه رسانه های خبری بود.این عقبگرد قانونی اما با موجی از مخالفت ها و واکنش های اعتراضی گروه های مختلف از جمله جنبش زنان ایران رو به رو شد.در این مطلب مروری خواهیم داشت بر بحث های حول محور این لایحه از ابتدا تا آخرین تحولات.
آّبان 91:
بیست و سوم آبان ماه، طرحی در کمسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی مورد بررسی قرار گرفت که به موجب آن زنان مجرد زیر 40 سال برای دریافت گذرنامه و خروج از کشور ملزم به دریافت اجازه ی کتبی از پدر یا جد پدری خواهند شد.
پس از واکنش شدید رسانه ها به این خبر بود که سید حسین نقوی حسینی سخنگوی کمیسون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس توجیه نمایندگان دولت در کمیسیون برای تعیین سقف سنی 40 سال برای صدور گذرنامه برای بانوان مجرد را اینطور عنوان کرده که در حال حاضر مراجعات زیادی از سوی بانوان مجرد برای سفر به خارج از کشور به ویژه سفرهای زیارتی می‌شود که در جهت حفظ سلامت و رفت و آمد و ورود و خروج و به طور کلی حفظ سلامت خانم‌ها تعیین سقف سنی 40 سال برای صدور گذرنامه بهتر است .وی در عین حال تاکید کرد که این لایحه به معنای ایجاد ممنوعیت برای خارج شدن بانوان مجرد از کشور نیست چرا که آنها به راحتی می‌توانند با داشتن اجازه ولی قهری درخواست صدورگذرنامه را داشته باشند حتی اگر ولی نیز این مجوز را نداد می‌توانند از طریق دادگاه صالحه اقدامات لازم را برای صدور گذرنامه انجام دهند.وی از ارائه توضیحات بیشتر خودداری کرد و اعلام کرد که این لایحه از طرف دولت تحویل مجلس داده شده و نمایندگان دولت توضیحات خود را اعلام خواهند کرد.
در حالی این نماینده مجلس طرح مذکور را پیشنهاد دولت اعلام کرده که پروین هدایتی معاون سرمایه های اجتماعی مرکز امور زنان و خانواده با رد این ادعا گفته که در لایحه تنظیمی از سوی دولت موضوع افزایش شرط سنی دریافت گذرنامه و کسب اجازه ولی قهری یا حاکم شرعی مطرح نبوده و دولت محدودیتی در این زمینه پیش بینی نکرده است.
آذر 91:
اعمال تغییرات جدید درباره شرط سنی گذرنامه به پیشنهاد فراکسیون زنان مجلس
هفته ی اول آذرماه امسال لاله افتخاری در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری ایسنا گفته که بر اساس پیشنهاد فراکسیون زنان مجلس نباید این مصوبه تنها با توجه به سن دختران اعمال شود؛ بلکه دخترانی که با هدف نامشخصی قرار است به خارج از کشور سفر کنند، باید مشمول این مصوبه شوند.وی با بیان اینکه فراکسیون زنان با مصوبه کمیسیون امنیت ملی مجلس و اصلاح آن موافق است، اظهار کرد: در چند سال اخیر محدودیت خروج دختران از کشور برداشته شده است؛ اما برخی افراد از این وضعیت سوء استفاده کردند، همین امر برای نظام مشکلاتی را به وجود آورد و وجهه دختران را خدشه دار کرده است، بنابراین تصمیم گرفته شد تا شرایط به‌گونه‌ای فراهم شود تا دخترانی که قصد سوءاستفاده ندارند بتوانند بر اساس شرایط و ضوابطی از کشور خارج شوند. همچنین زهرا سجادی معاون امور خانواده مرکز امور زنان نهاد ریاست جمهوری گفته که همانگونه که زن حتی در سن 40 – 50 سالگی باید با اجازه همسر خود گذرنامه دریافت کند، دختر نیز باید با اذن پدراین کار را انجام دهد.وی با این استدلال که ، در اسلام پدر بر دختر ولایت دارد و در موارد متعدد مانند ازدواج دختر با اذن ولی می‌تواند این کار را انجام دهد، اما قانونی تصویب می‌شود که همین دختر بدون اذن ولی می‌تواند از کشور خارج شود و چنین قانونی اجازه شرع ندارد.
وی در عین حال اظهارکرده که اگر دختری به سن 40 سالگی برسد، چون سن عقلی او کامل شده است، می‌تواند خودش برای خروج از کشور برای مواردی مانند فرصت‌های مطالعاتی و اخذ تخصص تحصیلی تصمیم بگیرد، اما دختران زیر 40 سال از نظر شرعی نیز مجاز نیستند که بدون اذن ولی گذرنامه دریافت و از کشور خارج شوند
دیماه 91:
با تصویب کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ؛ زنان مجرد بالای 18 سال برای خروج از کشور باید اذن ولی را داشته باشند.
کمیسیون امنیت ملی وسیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در جلسه روز 24 دیماه امسال بررسی لایحه گذرنامه را به اتمام رساند. مطابق ماده 15 این لایحه که به تصویب کمیسیون رسید تمامی اشخاصی که 18 سال تمام داشته باشند، می‌توانند تقاضای گذرنامه کنند.همچنین زنان مجرد بالای 18 سال برای خروج از کشور باید اذن ولی را داشته باشند ولی منعی برای دریافت گذرنامه ندارند.
اما به نظر می رسد همه ی اعضای کمیسیون امنیت ملی نظرات یکسانی ندارند.مهدی دواتگری نماینده مراغه یکی از این نمایندگان است که نگاهی منتقدانه به رویکرد کمیسیون در تصویب لایحه گذرنامه دارد. وی در گفتگو با خبرنگار پارلمانی خبرگزاری ایسنا گفته که بنده در کمیسیون این پیشنهاد را مطرح کردم که به جای آنکه دختران بالای 18 سال برای خروج از کشور در هر بار اذن پدر را بگیرند بهترین روش آن است که خروج از کشور و دریافت گذرنامه آزاد باشد مگر در مواردی که ولی قهری یعنی پدر و جد پدری ابهامی در مورد خروج دخترشان از کشور دارند، مبنی بر اینکه ممکن است مفسده‌ای را در پی داشته باشد، می‌توانند به اداره گذرنامه رفته و تقاضای ممنوع‌الخروجی بدهند.وی همچنین در ادامه گفته که مرجع صدور مجوز برای خروج دختران بالای 18 سال بر عهده دولت خواهد بود.
گنجاندن شرایط سنی جهت اخذ گذرنامه پیشنهاد دولت یا مجلس؟
پس از پررنگ شدن بحث های مربوط به این لایحه در رسانه ها ،پایگاه اطلاع رسانی دولت اطلاعیه ای را منتشر کرد و در آن ذکر کرده که " برخی اظهارنظرها درباره لایحه گذرنامه طی روزهای گذشته در حالی مطرح می شود که محدودیت صدور گذرنامه برای دختران اصلا در لایحه پیشنهادی دولت وجود ندارد بلکه این پیشنهاد مطرح شده از سوی برخی نمایندگان مجلس است."در ادامه ی این اطلاعیه آمده است:"بازخوانی لایحه گذرنامه که از سوی دولت به مجلس ارائه شده است نشان می دهد در لایحه ارسالی دولت هیچ بندی درخصوص محدودیت صدور گذرنامه برای دختران زیر چهل سال وجود ندارد".
با وجود انتشار چنین اطلاعیه ای از سوی دولت،معاون مرکز امور زنان که زیر مجموعه ای نهاد ریاست جمهوری و دولت محسوب می شود ضمن دفاع از محدودیت سنی جهت اخذ گذرنامه برای زنان گفته که :" اگر دختری به سن 40 سالگی برسد، چون سن عقلی او کامل شده است، می‌تواند خودش برای خروج از کشور برای مواردی مانند فرصت‌های مطالعاتی و اخذ تخصص تحصیلی تصمیم بگیرد، اما دختران زیر 40 سال از نظر شرعی نیز مجاز نیستند که بدون اذن ولی گذرنامه دریافت و از کشور خارج شوند.".
از طرفی دیگر نقوی سخنگوی کمیسیون سیاست خارجی مجلس در گفتگو با صفحه ی زنان روزنامه بهار در پاسخ به این پرسش که " طبق مصوبه کمیسیون امنیت ملی دختران مجرد بالای 18‌سال بدون اذن ولی اجازه خروج از کشور را ندارند، چرا این همه محدودیت برای دختران قایل شده‌اید؟ " تاکید کرده که این بحث که اکنون در کمیسیون امنیت ملی بررسی و تصویب شد لایحه گذرنامه است، لایحه پیشنهاد دولت است و طرحی نیست که نمایندگان آن را پیشنهاد داده باشند.
بهمن 91:
عقب نشینی نسبی سخنگو و نمایندگان کمیسیون امنیت ملی
به گفته ی نقوی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی، اعتراض برخی دیگر از اعضای کمیسیون،رسانه ها،حقوقدانان و سازمان های مردم نهاد باعث شد که این کمیسیون تشخیص دهد که دوباره از سازمان‌های مردم نهاد، حقوقدانان و نمایندگان نیروی انتظامی در صحن کمیسیون دعوت کند و به نظر کمیته امنیت اکتفا نشود.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در ادامه در پاسخ به این پرسش که چرا درابتدای بررسی این لایحه قید 40 سالگی برای صدور گذرنامه دختران و دریافت اذن ولی یا حاکم شرع در نظر گرفته شد، اظهار کرد: با توجه به تهدیدهایی که برای جامعه زنان مسلمان ایرانی وجود دارد و باندهایی که در خارج از کشور به منظور بهره‌برداری از آنان فعالیت می‌کنند، کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس معتقد است، فعالیت زنان ایرانی در این باندها، اعتبار و امنیت نظام جمهوری اسلامی ایران را در عرصه بین‌المللی خدشه‌دار می‌کند و برای غیرت ایرانی مسلمان سخت است که فضای جامعه زنان ایرانی در افکار عمومی جهان فضای بدی نشان داده شود، حتی در دوره‌ای هم لوح‌ فشرده‌ای پخش شد که به حضور زنان ایرانی در باندهای فحشا و اعزام آنان به دبی می‌پرداخت.
اسفند 91:
منتفی شدن طرح اصلاح لایحه گذرنامه از سوی رئیس فراکسیون زنان مجلس
فاطمه رهبر نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرگزاری فارس گفته که طرح اصلاح لایحه گذرنامه زنان منتفی است.وی با بیان اینکه پس از بررسی‌های انجام شده متوجه شدیم که تعداد اندکی از زنان در خارج از کشور مرتکب تخلف شده‌اند، خاطرنشان کرد: این بررسی‌ها نشان داد که در نهایت 76 نفر صلاحیت سفر به خارج از کشور بدون اجازه ولی را ندارند و این مبنای تصمیم‌گیری ما نمی‌شود، بنابراین موضوع به کل منتفی شد.
همچنین در اظهار نظری دیگر لاله افتخاری نماینده مجلس پیشنهاد جدیدی را مطرح کرده مبنی بر اینکه باید گذرنامه کسانی که کارهای غیر اخلاقی انجام می دهند ابطال شود.
تصویب لایحه گذرنامه و افزایش تبعیض جنسیتی
گرچه فاطمه رهبر خبر از متنفی بودن طرح اصلاح لایحه گذرنامه داده اما همچنان سرنوشت این لایحه در صحن علنی مجلس مشخص نیست و همین باعث افزایش نگرانی فعالان زن شده است.تنها پس از گذشت چند روز از طرح این لایحه بود که فعالان زنان طی فراخوانی با اعتراض همگانی و تهیه ی بیانیه اعتراضی مخالفت خود را با تصویب این لایحه اعلام کردند.بیانیه اعتراضی تا به امروز به دو هزار امضا رسیده و اخیرا نیز فعالان زنان با حضور در بهارستان ضمن ملاقات با فاطمه رهبر رئیس فراکسیون زنان مجلس نگرانی خود را از تصویب احتمالی لایحه گذرنامه ابراز کردند.
علی الظاهر، دلیل اصلی موافقان طرح مزبور جلوگیری از قاچاق دختران ایرانی اعلام شده که بی تفاوتی نسب به آن غیر مرد!ایرانی را خدشه دار می کند، این در حالی است که قاچاقچیان انسان به راحتی با جعل پاسپورت و یا از طریق لنج های دریایی و خروج غیر قانونی از کشور مبادرت به قاچاق انسان می کنند.مشکل اصلی دولتمتردان ایرانی این است که زنان را افرادی فاقد صلاحیت و نادان به مصالح خود می دانند که تشخیص خوب و بد را ندارند،بنابراین همیشه به قیمی نیاز دارند که از آنها نگهداری و مراقب کنند.این قیم تا زمانی که دختران در سنین کودکی هستند پدر و بعدها شوهر و زمانی هم که زنان با شناخت و آگاهی امروزه از طریق کسب مدارج علمی و تسخیر دانشگاه ها در قالب هیچکدام از صافی های محدود کننده نیستند این دولت است که به تداوم سیستم مردسالاری موجود یاری رسانده و نقش صاحب اختیار زنان را بازی می کند.
تصویب این قانون جدا از آنکه با طولانی تر کردن روند اخذ گذرنامه خود به رنج و مرارت زنان خواهد افزود،ناقض حریم شخصی و انکار هویت مستقل زنان است که تبعیض جنسیتی در ایران علیه زنان را شدت بیشتری می بخشد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر